ادامه شیوه نامه مقاله نویسی :

منابع و مأخذ: اعتبار علمي مقاله به مستند و مستدل بودن آن است، ارائه فهرست كاملي از مراجع مقاله با رعايت اصل امانت‏داري و اخلاق پژوهشي مورد انتظار است. البته سبك هاي استناددهی در كتاب ها و مقالات متنوع است. معمولاً «راهنماي نويسندگان» در مجله يا جشنواره علمي در عمل به چگونگي ارجاعات پيروي مي شود. اما ارجاع در پايان مقاله، ارجاع در پاورقي و ارجاع در متن، سه شيوه ي عمده استناد است كه شيوه اخير (ارجاع درون متن) به علت سهولت، سرعت، ايجاد تمركز ذهني براي خواننده و رواج جهاني آن، بر دو شيوه قبلي برتري دارد. در این روش نام صاحب اثر، ‌تاريخ انتشار و شماره جلد و صفحه را مي آورند.

مانند : (مطهري، 1382، ج 3، ص 150) امّا نام اثر نمي آيد.
درباره مشخصات كتاب‏شناختي منابع تحقيق (كتاب نامه) كه در پايان مقاله مي آيد،‌ هماهنگ ترين روش، همسويي با روش ارجاع نويسي در بدنه ي اصلي مقاله است كه در پي مي آيد. البته همانگونه که پیش تر اشاره شد نبايد در ارجاعات و نقل ‏قول ها افراط كرد، در آن صورت مقاله به مجموعه يادداشت ها و تحليل هاي ديگران تبديل شده و از ارزش علمي آن كاسته مي شود. همچنین در چگونگی ارجاعات باید مطابق سلیقه و درخواست محلی که برای آنها مقاله تهیه می شود، عمل نمود.

ارجاعات پاورقی و منابع به روش زیر انجام می گیرد:

الف) زيرنويس (پاروقي) توصيفي
توضيحات اضافي يا اصطلاحي كه نمي توان براي حفظ انسجام متن آن را درون متن آورد، مي تواند زير صفحه با مشخص كردن شماره بيايد. توضيحات بايد حتي‏ الامكان خلاصه باشد. ترجمه آيات و روايات در متن فارسي بيايد و در صورت نياز مي توان متن عربي را در پاورقي آورد. كلمه هاي بيگانه در داخل متن حتماً بايد به فارسي نوشته شود و در صورت لزوم معادل خارجي آنها در پاورقي بيايد. اينها در مورد اصطلاحات تخصصي يا نام اشخاص است. در موارد ضروري كه بايد کلمه خارجي در متن بيايد بايد در كنار صورت فارسي و داخل پرانتز نوشته شود (غلامحسين‏ زاده، 1372، ص 17). توجه كنيم درهر متن يكبار معادل انگليسي آوردن آن وا‍ژه كفايت مي كند.

ب) ارجاع در منابع
محقق بايد در پايان مقاله، فهرستي از منابع و مآخذي كه در متن به آنها استناد كرده است را به ترتيب حروف الفباي نام خانوادگي بياورد. تنها منابعي مي آيد كه در متن از آنها استفاده شده است. در ذكر منبع حداقل پنج دسته اطلاعات، ضروري به نظر مي رسد: 1- نام خانوادگي و نام مؤلف يا مؤلفان 2- تاريخ انتشار اثر 3- عنوان اثر 4- نام شهر 5- نام ناشر. (البته اگر كتاب تجديد چاپ شده باشد، شماره چاپ آن هم مي آيد) جداسازي اين اطلاعات با نقطه و جداسازي اجزاي مختلف هر يك با ويرگول (،) است مانند:

الف) در تك مؤلف
جوادي، آملي،‌ عبدالله (1372). هدايت در قرآن (چاپ سوم). تهران: مركز نشر فرهنگي رجاء.

ب) در ارجاع منابع از دو مؤلف يا بيشتر به شكل زير مي آيد
سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس؛ حجازي، زهره (1379). روشهاي تحقيق در علوم رفتاري (چاپ سوم). تهران:‌ نشر آگاه

ج) آثار داراي مترجم به شكل زير مي آيد
صدرالدين شيرازي، محمد (1375). شواهد الربوبيه، ترجمه جواد مصلح. چاپ دوم. تهران:‌ انتشارات سروش

د)آثار با عنوان سازمان ها و نهادها
مركز اسناد و مدارك علمي. وزارت آموزش و پرورش (1362). وا‍ژه نامه فارسي – انگليسي. تهران: نشر مؤلف

ه)آثار به جاي مؤلف ويراستار يا چند نفر گردآوردنده يا مجموعه مقالات به شكل زير:
شفيع‏ آبادي، عبدالله (گردآورنده) (1374). مجموعه مقالات جنگ رواني. تهران:‌ انتشارات سمت.

شيوه ارجاع منابع
در جهت امانت‏داري انديشه هاي ديگران و براي اطلاع‏ رساني بيشتر خواننده براي مراجعه به متون و منابع اصلي بايد ارجاعات آورده شود. بنابراين هرگاه در متن مقاله، مطلبي از يك كتاب يا مجله يا … به صورت مستقيم يا غير مستقيم نقل شود بايد پس از بيان مطلب آن را مستند ساخت. اين مستندسازي شيوه هاي مختلف دارد.

الف: شيوه  ارجاع در متن
در استناد نام مؤلف و صاحب اثر بدون القاب: آقا، خانم، استاد، دكتر، پروفسور، حجت‏ الاسلام، آيت‏الله و امثال آن آورده مي شود مگر در جايي كه لقب جزو نام مشخص شده باشد مانند خواجه نصيرالدين طوسي، آخوند خراساني، امام خميني، علامه طباطبايي (دهنوي، 1377، ص 27).

1- اثر با يك مؤلف: پس از آوردن متن، داخل پرانتز: نام خانوادگي،‌تاريخ انتشار، شماره صفحه به ترتيب مي آيد و پس از آن نقطه مي گذاريم مانند (ابطحي، 1382، ص 27).

2- اثر با بيش از يك مؤلف باشد، نام خانوادگي آنان به ترتيب به همراه سال انتشار و شماره صفحه مي آيد مانند (سرمد، بازرگان، حجازي، 1379، ص 50) و اگر بيش از سه مؤلف بود: نام خانوادگي اولين مؤلف و به دنبال آن عبارت «و همكاران» یا «و دیگران» سپس سال انتشار و شماره صفحه مي آيد مانند (نوربخش و ديگران، 1366، ص 75).

3- اثر با نام سازمان ها و نهادها:
به جاي نام مؤلف، نام سازمان مي آيد مانند (فرهنگستان زبان و ادبيات فارسي، 1382، ص 34).

4- دو يا چند اثر يك مؤلف:
همه آنها داخل پرانتز به ترتيب تاريخ نشر مي آيد مانند (والاس، 1980، ص 15؛ 1988، ص 27؛ 1990، ص 5). و اگر چند اثر يك مؤلف در يك سال منتشر شده باشد آثار مختلف او با حروف الفبا از هم متمايز مي گردند مانند (احمدي، 1365 الف، ص 22؛ 1365 ب، ص 16).

5- استناد آيات و روايات
ابتدا نام سوره و سپس شماره آيه ذكر مي شود، مانند: (بقره، 39). در خصوص نهج البلاغه نام كتاب و شماره خطبه يا نامه (نهج‏ البلاغه، خطبه 33) و روايات غير نهج ‏البلاغه، نام گردآورنده روايات، تاريخ نشر، شماره جلد و صفحه مانند (مجلسي، 1403، ج 56، ص 198).

ب) ارجاع دهي مقالات
ابتدا نام مؤلف يا مؤلفان، سپس تاريخ انتشار، بعد عنوان مقاله، به دنبال آن نام مجله و شماره آن ذكر مي شود آنگاه شماره صفحات آن مقاله در آن مجله با حروف مخفف صص در فارسي وPP در انگليسي، مانند حداد عادل، غلامعلي (1375)، انسان عيني، فصلنامه حوزه و دانشگاه، ش 9، صص 41-35.

ج) ارجاع پايان‏ نامه و رساله
پس از ذكر عنوان بايد ذكر شود كه آن منبع پايان‏ نامه كارشناسي ارشد يا رساله دكتری و به صورت چاپ نشده است، سپس نام دانشگاه به شكل زير:
ايزدپناه، عباس (1371)، مباني معرفتي مشاء و اهل عرفان، پايان‏ نامه كارشناسي ارشد، چاپ نشده. دانشگاه قم.
د) ارجاع به يك روزنامه
همانند ارجاع مقاله در مجله است مانند:
محمودي، اكبر (1375، 21 مهر) موانع توسعه در ايران، روزنامه كيهان، ص 6.
ه ) ارجاع به فرهنگ نامه و دايره المعارف
در ارجاع نام سرپرست و بقيه موارد مثل كتاب عمل مي¬شود مانند:
بجنوردي، سيد كاظم و همكاران (1377)، دائرة المعارف بزرگ اسلامي (چاپ دوم)، تهران؛ مركز دائرة المعارف بزرگ اسلامي

و) ارجاع به كنفرانس ها، سمينارها و گزارش ها
• مطلبي از دايره المعارف در شبكه وب

Seven years war. Britannica online.vers.92.2.apr.1998.

Encyclopaedia Britannica. 02 nov 2030http://www.eb.om;180/.

ارائه گزارش از همايش و سمينارها بايد به شكل زير باشد (سلطاني، 1363، ص 19).
همايش بين ‏المللي نقش دين در بهداشت و روان (1380)، چكيده مقالات اولين همايش بين‏ المللي نقش دين در بهداشت روان،‌ تهران: دانشگاه علوم پزشكي ايران.

ز) نقل از منابع الكرونيكي (اينترنت)
امروز نقل از منابع اينترنتي يكي از منابع ارجاعي است كه در ذكر آن اطلاعات ضروري به ترتيب زير بيان مي شود (ترابيان، 1987، ترجمه قنبري، 1380).
بارلو،‌جان پي (1996)، درخت يوشع مي لرزد در مجله CORE (روي خط اينترنت) ج 8، ش 1، (92 نقل شده تاريخ 25 مارس 1996، قابل دسترسي در:
:Pub/Zines/c.Re-Zine file:ptp.e text.org pirectorg .g. 8corel.

• ارجاع يك مقاله در مجله الكترونيكي
Miles, Adrian. Singin in the Rain: a hypertextual Reading. “Postmodern Culture 8.2(1998).02 nov 2000.
http://muse.jhu.edu/jourals/pme/voo8/8.2 miles.html

• در ارجاع يك كتاب الكترونيكي در شبكه وب
Austen, Jane. Pride and prejudice.de. henry chur chyrd.
Nov 2000.http://www.pemberley.com/jahein;o/pridprej.html.

نكاتي درباره تايپ مقاله:
امروزه تقريباً اكثر مجلات علمي، مقالات خود را به صورت تايپ شده مي پذيرند. از اين رو بيان برخي از اصول تايپ مفيد فايده است.
الف) عنوان مقاله در وسط سطر و با فاصله 4 سانتي متر از بالا با قلم يا فونت لوتوس شماره 16 تايپ مي شود.
ب) نام مؤلف در زير عنوان و در وسط سطر و با فاصله5 /1سانتي متر با قلم ترافيك شماره 10 تايپ مي شود.

ج) رتبه علمي و محل خدمت مؤلف يا مؤلفان با علامت ستاره يا شماره در پاورقي همان صفحه با قلم لوتوس نازك شماره 12 كه متناسب با قلم پاورقي است، تايپ مي گردد.
د) عناوين فرعي مقاله با شماره هاي تفكيك كننده مانند 01، 02، 03، با قلم لوتوس سياه شماره 14 تايپ مي شود.
هـ) عناوين فرعي با شماره هاي تفكيكي 101، 201 و … با قلم لوتوس سياه شماره13 تايپ مي شود.
و) متن مقاله با قلم لوتوس نازك، شماره 14 تايپ شده و ابتداي هر پاراگراف يا بند با كمي تورفتگي (اشپون) با فاصله 0.5سانتي متر آغاز مي گردد.
ز) فاصله بين سطرهاي متن 1.5 سانتي متر و فاصله آنها از عنوان هاي فرعي 2 سانتي متر است.
ح) فاصله حاشيه صفحه ها از هر طرف 2 سانتي متر و از بالا و پايين نيز 2 سانتي متر و فاصله آخرين سطر با پاورقي 1 سانتي متر است.
ط) نقل قول مستقيم در داخل گيومه با قلم لوتوس نازك شماره 12 تايپ مي گردد.
ی) شماره صفحات در گوشه سمت چپ و بالاي صفحه تايپ مي گردد.
ك) مقاله فقط بايد بر يك روي صفحه تايپ شود
ل) در تايپ مقاله بايد از بكار بردن قلم هاي متنوع و متفاوت پرهيز كرد.
م) قلم انگليسي لازم براي تايپ پاورقي Times medium با شماره 8 است و همين قلم براي انگليسي در متن و منابع با شماره 10 استفاده مي شود.

واحد پژوهش