مدرسه علمیه فاطمیه پاکدشت

در یكی از جنگ‌ها كه پیامبر همراه لشكر بودند، در شبی كه پاسبانی لشكر اسلام بر عهده‌ی عباد بن بُشر و عمّار یاسر بود، نصف اول شب نصیبِ،‌عباد گردید و نصف دوم نصیب عمار، پس عمار خوابید و تنها بُشر بیدار بود و مشغول نماز گردید در آن حال یكی از كفار به قصد شبیخون زدن به لشكر اسلام برآمد به خیال اینكه پاسبانی نیست و همه خوابند از دور عباد را دید ایستاده و تشخیص نمی‌داد كه انسانست یا حیوان یا درخت برای اینكه از طرف او نیز مطمئن شود تیری به سویش انداخت تیر بر پیكر عباد نشست و او اَبداً اعتنایی نكرد، تیر دیگری به او زد و او را سخت مجروح و خونین نمود باز حركت نكرد تیر سوم زد پس نماز را كوتاه نمود و تمام كرد و عمار را بیدار نمود عمار دید سه تیر بر بدن عباد نشسته و او را غرق در خون كرده گفت: چرا در تیر اول مرا بیدار نكردی عباد گفت: مشغول خواندن سوره‌ی كهف در نماز بودم و میل نداشتم آن را ناتمام بگذارم و اگر نمی‌ترسیدم كه دشمن بر سرم برسد و صدمه‌ای به پیغمبر برساند و كوتاهی در این نگهبانی كه به من واگذار شده كرده باشم هرگز نماز را كوتاه نمی‌كردم اگر چه جانم را از دست می‌دادم.[1]

[1] . سفینه البحار، ج2، ص145.

روان‌شناسان معتقدند كه روزه براي سلامت روان مفيد است و موجب افزايش خودباوري و اعتماد به نفس مي‏شود و توان و مقاومت افراد را در برابر مشكلات و ناملايمات زندگي بيشتر مي‏كند. اما پيش از آغاز ماه رمضان، در كنار كسب آمادگي‌هاي جسمي لازم، بايد براي آمادگي‌هاي رواني هم برنامه‌ريزي كنيم. از دكتر محمدرضا خدايي، روان پزشك و عضو هيات علمي دانشكده علوم بهزيستي و توانبخشي، راهنمايي‌هايي در همين زمينه خواسته‌ايم.
آقاي دكتر! چگونه مي‌توانيم از نظر رواني، آمادگي ورود به ماه مبارك رمضان را پيدا كنيم؟
ببينيد؛ ما اول بايد اين نكته را بررسي كنيم كه چگونه يك نيت، انگيزه و در نتيجه، يك عمل متناسب با آن شكل مي‌گيرد. براي انجام گرفتن هر عملي لازم است كه فرد انگيزه لازم براي آن را داشته باشد. دارا بودن انگيزه هم به ديدگاه هر فرد و روشن شدن علت انجام دادن عمل توسط او بستگي دارد، پس بايد انگيزه و علت مشخص باشند تا اراده و پذيرش عمل صورت گيرد. براي عملي مثل روزه هم اين موضوع صدق مي‌كند؛ يعني شما اول بايد ديدگاه خود نسبت به روزه گرفتن و علت انجام دادن اين عمل را به خوبي شناخته و بعد آن را به راحتي بپذيريد. شما ممكن است تصميم داشته باشيد كه روزه بگيريد تا به سلامت جسم خود كمك كنيد؛ يا اين كه روزه را تسكين‌دهنده روح و روان خود بدانيد و احساس كنيد با پيروي كردن از فرمان آفريدگارتان و كسب رضايت او به آرامش وصف‌ناپذيري مي‌رسيد چون خيلي وقت‌ها بعضي از كارها فقط نتيجه مادي و جسماني ندارند. بعد از اينكه شما انگيزه و علت درستي را براي انجام دادن عمل روزه پيدا كرديد، آن‌گاه مي‌توانيد با ميل و اشتياق به سمت اين عمل الهي پيش برويد. اما نكته مهم اين‌جاست كه اگر شما در همين چند روز مانده به ماه رمضان نتوانيد انگيزه و علت خوبي براي انجام اين فريضه الهي پيدا كنيد، آن وقت است كه روزه گرفتن براي شما تبديل به امري اجباري و از سر ناچاري و همراه با زجر مي‌شود، پس جستجوي علت‌ها را فراموش نكنيد.
از نتايج رواني روزه گرفتن برايمان بگوييد. آيا ممكن است دانستن اين نتايج به تقويت انگيزه‌هاي روزه‌داران منجر شود؟
حتما همين‌طور است. ما در كنار علت‌ها، بايد فوايد كاري را هم كه انجام مي‌دهيم، بدانيم. افراد بايد بدانند كه هر چند روزه باعث گرسنگي، تشنگي يا به هم خوردن نظم خواب در طول روز مي‌گردد اما مشكلات ذكر شده در برابر آثار رواني مطلوبي كه روزه در فرد به جاي مي‌گذارد، هيچ است. يك ماه روزه گرفتن سبب بالا رفتن روحيه فرد مي‌شود. مقاومت او را در برابر مشكلات بالا مي‌برد و با افزايش مكانيسم انطباقي فرد موجب مي‌شود كه اعتماد به نفس او افزايش پيدا كند زيرا وقتي فردي مي‌تواند يك ماه روش جديد و متنوعي از زندگي را تجربه كند، حتما مي‌تواند بعدها در برابر مشكلات و فشارهاي زندگي مقاومت كند. روزه گرفتن باعث مي‌شود كه فرد به توانايي‌هاي ذاتي خود پي ببرد و حس «خواستن توانستن است» را در خود بارورتر كند. در نتيجه روزه گرفتن دفاع رواني افراد در برابر مشكلات بيشتر مي‌شود و در نتيجه آن تحمل‌پذيري‌ افراد افزايش مي‌يابد.
آيا به هم خوردن نظم خواب يا تغذيه موجب تحريك‌پذيري نمي‌شود؟
خب، اين يك حقيقت كتمان‌ناپذير است كه روزه گرفتن در كنار همه خوبي‌هايش، رنج‌هايي را در پي دارد. اختلال در خواب يا تغذيه باعث مي‌شود كه فرد از نظر رواني تحريك‌پذير و زودرنج شود و واكنش سريعي نسبت به كارها از خود نشان دهد و هرچه زمان بيشتر مي‌گذرد و به ساعات افطار نزديك‌تر مي‌شود، افراد توجه و تمركز خود را بيشتر از دست مي‌دهند و گرسنگي و تشنگي باعث خستگي، ضعف و كج‌خلقي آنها مي‌شود. همه اينها درست؛ اما كسي كه هدفي والا را در پي مي‌گيرد، به سادگي و با يك برنامه‌ريزي جامع مي‌تواند هدفش را دنبال كند. بهتر است در اين جا مثالي برايتان بياورم: شايد باران بهاري سبب آب‌گرفتگي معابر و كمي ترافيك شود ولي هيچ‌كس از آن بدش نمي‌آيد زيرا همه به خوبي مي‌دانند كه نتيجه اين باران، آباداني، سبزي و رهايي از قحطي است. روزه هم مثل باران بهاري مي‌ماند و اگر براي رسيدن به بركات اين ماه برنامه‌ريزي خوبي داشته باشيم، مي‌توانيم به آباداني روح‌مان كمك كنيم.منبع:www.salamat.com

هدف ما از روزه گرفتن در ماه مبارک رمضان علاوه بر اجر معنوی آن، بهره بردن از منافع جسمانی و روانی این ماه مبارک است.

البته ماه رمضان امسال به دلیل مصادف شدن با روزهای گرم و طولانی تابستان دارای حساسیت و تحمل بیشتری است که با یک برنامه تغذیه ای درست هنگام افطار و سحر می توانیم بدون هیچگونه مشکلی از مزایای آن بهره ببریم و به مشکلاتی مانند ضعف بدنی، افت فشار، تشنگی و گرسنگی نیز دچار نشویم.

رعایت راهکارهای ساده تغذیه ای در افطار و سحر می تواند روزه داران را به منظور دریافت منافع بدنی و تسهیل بهره مندی از مزایای روحانی این ماه مبارک یاری کند زیرا یک فرد بیمار به درستی نمی تواند از برکات ماه رمضان فیض ببرد.

1) برای اینکه کمتر هنگام روزه داری تشنه شوید بهتر است در برنامه غذایی سحری از خوردن غذاهایی مثل انواع کوکو، بادمجان، سوسیس و کالباس، سس مایونز و سیر و پیاز و همچنین غذاهای چرب و پرنمک که سبب تشنگی زیاد در طول روز می شود پرهیز کنید.

2) سعی کنید از غذاهای آب پز شده و خورشت های آبدار و کم نمک استفاده کنید.

3) خوردن مواد شیرین مانند زولبیا و بامیه هنگام سحر سبب افت سریع قند خون و احساس گرسنگی در طول روز می شود.

4) بعد از خوردن سحری، بهتر است هنگام مسواک زدن برای کاهش تشنگی و خشکی دهان، از حجم کمتری خمیر دندان استفاده کنید.

5) سعی کنید در ماه رمضان میوه های آب دار و سبزیجات بیشتری مصرف کنید تا در طول روز دچار تشنگی نشوید.

6) بهتر است هنگام افطار از مخلوط آبلیموی تازه با آب یا چای کمرنگ یا شربت خاکشیر به جای قهوه و چای پر رنگ استفاده کنید.

7) خوردن 8 تا 12 لیوان آب از افطار تا هنگام سحر سبب می شود تا شما در طول روز کمتر دچار تشنگی شوید.

8) برای اینکه بعد از خوردن افطار و سحری دچار سوزش معده و ترش کردن نشوید بهتر است از غذاهای سبک و کم چرب استفاده کنید. در ضمن مایعات را پس از اتمام غذا بخورید و بلافاصله بعد از خوردن سحری به رختخواب نروید.

9) بهتر است افطار خود را با یک استکان آب ولرم یا یک فنجان شیر و عسل باز کنید و از خوردن غذا و شیرینی جات فراوان هنگام افطار بپرهیزید تا دچار سنگینی و مشکلات معده نشوید.

10) سعی کنید وعده های غذایی مانند پلو و خورشت را دو ساعت بعد از افطار میل کنید تا هضم آن آسان باشد.

11) برای جلوگیری از بروز یبوست و مشکلات روده، بعد از خوردن افطار آلو و انجیر خیس شده و میوه هایی همچون گلابی، هلو و هندوانه میل کنید.

12) ورزش سبک و پیاده روی بعد از افطار به هضم غذا و جلوگیری از یبوست کمک زیادی می کند.

13) وعده سحری را به هیچ عنوان حذف نکنید زیرا ادامه دادن به این روال در طول ماه رمضان سبب افت بدنی و تحلیل عضلانی خواهد شد.

14) نان و پنیر کم نمک با سبزی یا گردو با یک لیوان شیر از بهترین خوردنی ها برای سحر محسوب می شود زیرا علاوه بر حجم سبک دارای قوت بسیار است.

15) برای اینکه در طول روز کمتر تشنه شوید بهتر است علاوه بر خوردن آب فراوان در فاصله افطار تا سحر، از کربوهیدرات هایی همچون نان و غلات و ماکارونی سبوس دار در وعده افطار و سحر استفاده کنید. این مواد سبب می شود گلیکوژن بدن در حد نرمال حفظ شده و فرد کمتر دچار تشنگی شود.

روزنامه بحرینی اخبار الخلیج فارس در خبری درباره روزه‌داری مسلمانان در ماه مبارک رمضان نوشت که مسلمانان دانمارک امسال ماه رمضان سختی را پیش‌رو دارند.

این روزنامه بحرینی در ادامه توضیح می‌دهد که مسلمانان دانمارک امسال 21 ساعت در روز را روزه هستند و این طولانی‌ترین ساعات روزه‌داری در جهان است.

این درحالی است که مسلمانان آرژانیتن با 9 ساعت و نیم روزه‌داری کوتاهترین ساعات روزه‌داری را سپری می‌کنند، چون آنها در نیم‌کره جنوبی قاره آمریکا قرار دارند.

اما ماه رمضان مسلمانان شمال روسیه و به طور مشخص شهر “مورمانسک” امسال با شب‌های سپید مواجه شده که در آن روز 24 ساعت تمام است، بی‌آنکه لحظه‌ای آنها شاهد شب تاریکی آن باشند و این روزه‌داران مناطق شمالی روسیه را وادار می‌کند که سحری و افطار خود را در حالی صرف کنند که خورشید در وسط آسمان است.

به همین دلیل ساعات روزه‌داری آنها بر اساس زمان مشخص شده توسط علمای اسلام و به دلیل این پدیده طبیعی به 20 ساعت به ویژه در این شهر می‌رسد.  
مسلمانان آرژانتینی امسال با 9 ساعت و نیم روزه‌داری کوتاه‌ترین و مسلمانان دانمارک با 21 ساعت روزه‌داری طولانی‌ترین زمان روزه‌داری در ماه رمضان را به خود اختصاص داده‌اند.