مقاله

حضرت زینب (سلام الله علیها) عالمه و عقیله بنی هاشم  به نوبه خود تلاش وافری در پاسداری از میراث انبیاء که همان ولایت و امامت است، داشته و اقدامات فراوانی در این زمینه انجام داده است.

راز ماندگاری و جاودانگی حادثه عاشورا، بر نقش عظیمی است که حضرت زینب(سلام الله علیها) پس از آن ایفا نمود.

اما آغاز نقش زینب کبری (سلام الله علیها) در دفاع از مقام رفیع امامت و ولایت از عاشورا نبود. او این رسالت را از همان اوان دوران کودکی اش به دوش کشید. پس از رحلت جانگداز  حضرت رسول (صلی الله علیه و آله وسلم) تسلی بخش اندوه مادر بود. «حضرت زهرا (سلام الله علیها) در بالین مرگ به حضرت زینب (سلام الله علیها ) وصیت می‌کند که از برادرانش جدا نشود و پیوسته با آنان باشد و به جای او برای برادران مادری کند.»(1) که هر دو امامند، در واقع زینب باید نگاهبان حریم ولایت و امامت در خانه علی (علیه السلام) باشد.

در دوران خلافت علی(علیه السلام) در متن جریان‌های سیاسی و اجتماعی جامعه قرار دارد. زمامداران اموی با بهره گیری از جهل سیاسی مسلمانان، قدرت سیاسی را از امام علی(علیه السلام) و پس از امام حسن(علیه السلام) ربود و در نتیجه معاویه که از دین و آیین محمد(صلی الله علیه وآله وسلم) هیچ بویی نبرده بود بر مسند خلافت جامعه اسلامی تکیه زد و باعث انحرافی سخت در دین اسلام و ارزشهای اسلامی از جامعه گشت. البته ریشه‌های این انحراف را بایستی در سقینه بنی ساعده و عدم امتداد رسالت نبی اکرم در ولایت اهل بیت (علیهما السلام) جستجو کرد. آنجا که با تلاش در جهت خروج رهبری از نظام ولایی، حریم و قداست ولایت را شکستند و پیشوایی و رهبری امت اسلامی را از مسیر حقیقی خویش منحرف ساختند.اعلام بر صف آرایی نظامی، به مبارزه فرهنگی با اهل بیت (علیهما السلام) پرداخت و با تبلیغات وسیع، جایگاه امامت را در اذهان عمومی کاملا تخریب نموده و برای انزوای سیاسی و اجتماعی اهل بیت(علیهما السلام) از هیچ کوششی دریغ نورزید.

در چنین شرایطی که می‌رفت امامت و ولایت به عنوان یک اصل لازم در باور عامه به نسیان سپرده شود، امام حسین (علیه السلام) و خاندان مبارکشان خاصه حضرت زینب (سلام الله علیها) به دفاع از این اصل مهم پرداخت تا جایگاه آن را به عنوان میراث اهل بیت (عليهما السلام) حفظ نمایند.

«پس از آنکه یزید به خلافت رسید، از فرماندار مدینه خواست که از امام حسین( علیه السلام) برای او بیعت بگیرد. امام حسین (علیه السلام) که حاضر به بیعت با یزید میخواره و خونخوار و فاسق نبود»، (2) با اهل بیت خود و تعدادی از بنی هاشم مدینه را به قصد مکه ترک گفت و این آغاز سفر پر درد و رنج حسین بن علی (علیه السلام) و همراهی زینب در تمامی مسیرها بود.

زینب در سفر حسین (علیه السلام) به مسلخ شهادت، همراه امام و یار و پشتیبان او بود تا آنکه به کربلا رسیدند و عاشورا فرا رسید. روز عاشورا یکی از سخت ترین و درد ناک ترین روزها برای حضرت زینب (سلام الله علیها) بود. ایشان شهادت فرزندان و ذریه رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلم) را می‌دید و در مقابل می‌بایست خویشتن داری و صبوری می‌کرد، چرا که سرپرست خاندان عصمت و طهارت بود. «او در تمامی صحنه‌های دلخراش عاشورا چون کوهی استوار مقاومت کرد؛ تا رسالتی را که بر عهده گرفته بود، با شایستگی به سرانجام برساند.» (3) بر همین اساس است که به گاه دشوارترین لحظات زندگی جام صبر نوشیده و جز زیبایی چیزی نمی بیند: «ما رایت الا جمیلا» (4)